پیش دریافت در طول اجرای پیمان از صورت وضعیت هایی که پیمانکار برای کارفرما می فرستد کسر می شود و متناسب با آن ضمانتنامه های مربوط آزاد می شود. سپرده نقدی هم در نهایت به پیمانکار عودت داده می شود . بانک ممکن است بابت سپرده نقدی به پیمانکار سود پرداخت کند. این سود نباید جزء در آمد پیمان محسوب شود.
تهیه صورت وضعیت
صورت وضعیت ها معمولآ ماهانه تهیه و پس از تأیید مهندس مشاور برای کارفرما ارسال می شود .صورت وضعتها هم شامل کارهای انجام شده و هم در برگیرنده مصالح پای کار است . صورت وضعیت های صادر شده طی دوره پیمان جنبه موقت و علی الحساب دارد . کارفرما در صورت تأیید صورت وضعیت ، خالص آن را ، پس از کسر کسورات مربوط ، به پیمانکار می پردازد.کسورات اصلی صورت وضعیت شامل موارد زیر است :
۱ . مالیات
۲ . بیمه
۳ . سپرده حسن انجام کار
۴ . اقساط پیش دریافت
مالیات
طبق ماده ۱۰۴ قانون مالیات های مستقیم کارفرما باید ۳در صد مالیات علی الحساب از مبلغ صورت وضعیت کسر کند . این مالیات باید ظرف سی روز به حساب تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور واریز و رسید آن به مؤدی ( پیمانکار ) تسلیم شود . در اجرای این ماده ، کارفرما مکلف است ظرف سی روز از تاریخ انعقاد قرارداد ، رونوشت آن را به اداره امور مالیاتی محل با اخذ رسید تسلیم نمایید.
از نظر پیمانکار این مالیات نوعی پیش پرداخت است . مالیات عملکرد سالانه پیمانکار براساس رسیدگی به دفاتر طبق قانون مالیات ها تعیین می شود و مبالغ پیش پرداخت از آن کسر و مابقی به سازمان امور مالیاتی پرداخت می شود .
بیمه
براساس ماده ۳۸ قانون تأمین اجتماعی ، کارفرما موظف است ۵% ناخالص کارکرد را از هر صورت وضعیت کسر و نزد خود نگهدارد . این سپرده و آخرین قسط پیمانکاران تا ارائه مفاصا حساب توسط پیمانکار که توسط سازمان تأمین اجتماعی صادر می گردد ، نگهداری می شود.
البته در پیمانهای مشمول طرحهای عمرانی حق بیمه به صورت مقطوع محاسبه و کسر می شود . حق بیمه این پیمانها ۶/۶% شامل ۱/۶% سهم پیمانکار و ۵% سهم کارفرما است.
در پیمانهای دیگر که طرحهای عمرانی مرتبط نیستند حق بیمه پیمانها بسته به نوع پیمان متفاوت است . اما حق بیمه بسیاری از پیمانها در دو گروه زیر قرار می گیرد.
۱ – قراردادهای دستمزدی
در این نوع قراردادها که مصالح کلأ توسط کارفرما و به هزینه او تأمین می شود ، حق بیمه براسای ۱۵% ناخالص کل کارکرد به علاوه ۱/۹حق بیمه بیکاری محاسبه می شود.
۲- قراردادهای دستمزد و مصالح
در این گونه قراردادها هزینه کل مصالح دستمزد و ابزار بر عهده پیمانکار است. حق بیمه این قراردادها بر مبنای ۷% ناخالص کل قرارداد به اضافه ۱/۹ حق بیمه بیکاری محاسبه می شود.
در مورد این گونه پیمانها توجه به نکات زیر مهم است :
۱- کارفرما از هر صورت وضعیت ۵ درصد بابت بیمه کسر می کند و آن را به صورت سپرده نگهداری می کند و پس از ارائه مفاصاحساب آن را به پیمانکار پرداخت می کند.
۲- پیمانکار باید هر ماهه لیست کارکنان خود را تهیه و برمبنای حقوق و مزایای مشمول بیمه بیمه آن را محاسبه و پرداخت کند.
۳- پس از خاتمه پیمان پیمانکار بر اساس درصدهای بالا ( ۱۵%،۷%و ۱/۹ بیمه بیکاری ) بیمه خود را محاسبه می کند. اگر این مبلغ از مبالغ پرداخت شده طبق بند ۲ بیشتر باشد، مابه التفاوت آن را به سازمان تامین اجتماعی می پردازد. اما اگر بیمه محاسبه شده از مبالغ پرداخت شده طبق لیست حقوق و دستمزد ماهانه کمتر باشد، از این بابت مبلغی باز پس نمی گیرد.