مقررات و ضوابط اجرایی مرتبط به هزینه استهلاک دارایی ها و هزینه های تاسیس

در اجرای مقررات قسمت اخیر ماده ۱۴۹ اصلاحی قانون مالیات های مستقیم مصوب ۱۳۹۴/۰۴/۳۱ به پیوست مقررات و ضوابط اجرایی مربوط به هزینه استهلاک دارایی ها (شامل ۲۱ ماده و ۴ تبصره) به انضمام جداول دارای های استهلاک پذیر (شامل ۲۵ گروه و ۱۳ صفحه) که به پیشنهاد شماره ۲۰۰/۱۶۱۹۹ مورخ ۱۳۹۵/۱۰/۱۱ این سازمان در تاریخ ۱۳۹۵/۱۰/۱۹ به تصویب وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی رسیده است، جهت اجرا ابلاغ میگردد.

شایان ذکر است مقررات و جداول مذکور، صرفا در مورد اشخاص حقوق و صاحبان مشاغل موضوع ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم که سال مالی آنها از ابتدای ۱۳۹۵(۱۹۵/۰۱/۰۱) و به بعد شروع میگردد، جاری خواهد بود.

بدیهی است نحوه محاسبه استهلاک داراییهای متعلق به اشخاص مذکور برای دوره مالی که سالی مالی آن قبل از تاریخ مزبور شروع گردیده است، تابع مقررات مواد ۱۴۹-۱۵۰-۱۵۱ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۸۰/۱۱/۲۷ خواهد بود.

ماده ۱۴۹-
آن قسمت از دارایی‌های استهلاک‌پذیر که بر اثر به‌کارگیری یا گذشت زمان یا سایر عوامل و بدون توجه به تغییر قیمتها ارزش آن تقلیل می‌یابد و همچنین هزینه‌های تأسیس، قابل استهلاک بوده و هزینه استهلاک آنها جزء هزینه‌های قابل قبول مالیاتی تلقی می‌شود. مقررات مربوط به استهلاک‌های دارایی‌های استهلاک‌پذیر شامل جداول استهلاک‌ها و چگونگی اجرای آن با رعایت استانداردهای حسابداری توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می‌شود و ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به‌تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.

تبصره۱- افزایش بهای ناشی از تجدید ارزیابی دارایی های اشخاص حقوقی، با رعایت استانداردهای حسابداری مشمول پرداخت مالیات بر درآمد نیست و هزینه استهلاک ناشی از افزایش تجدید ارزیابی نیز به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی نمی‌شود.

در زمان فروش یا معاوضه دارایی‌های تجدید ارزیابی شده، مابه‌التفاوت قیمت فروش و ارزش دفتری بدون اعمال تجدید ارزیابی در محاسبه درآمد مشمول مالیات منظور می‌شود.

آیین‌نامه اجرائی این تبصره درمورد نحوه تجدید ارزیابی، فروش و استهلاک دارایی‌های تجدید ارزیابی شده و سایر الزامات و ترتیبات اجرائی که با رعایت استانداردهای حسابداری تهیه می‌شود، به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی ظرف مدت شش ماه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون (۱/۱/۱۳۹۵) به‌تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

تبصره ۲- در صورتی که بر اثر فروش مال قابل استهلاک یا مسلوب‌المنفعه شدن ماشین آلات، زیانی متوجه موسسه گردد، زیان حاصل معادل ارزش مستهلک نشده دارایی منهای حاصل فروش (در صورت فروش) یکجا قابل احتساب در حساب سود و زیان همان سال است. حکم این تبصره در مورد دارایی‌های تجدید ارزیابی شده نسبت به ارزش دفتری بدون اعمال تجدید ارزیابی جاری است.(۱)

۱ . به موجب بند ۳۹ ماده واحده قانون اصلاح قانون مالیات­های مستقیم، مصوب ۳۱/۴/۱۳۹۴، این متن و تبصره های آن جایگزین متن قبلی ماده (۱۴۹) قانون و تبصره آن ‌شد.
“ماده ۱۴۹ – در تشخیص درآمد مشمول مالیات محاسبه استهلاکات دارایی و هزینه‌های تأسیس و سرمایه‌ای با رعایت اصول زیر انجام می‌شود:

۱-آن قسمت از دارایی ثابت که بر اثر استعمال یا گذشت زمان یا سایر عوامل بدون توجه به تغییر قیمت‌ها ارزش آن تقلیل می‌یابد قابل استهلاک‌است.

-۲ مأخذ استهلاک ، قیمت تمام شده دارایی می‌باشد.

۳- استهلاکات از تاریخی محاسبه می‌شود که دارایی قابل استهلاک آماده برای بهره‌برداری ، در اختیار موسسه قرار می‌گیرد. در صورتی که دارایی‌قابل استهلاک به استثنای فیلم‌های سینمایی وارده از خارج کشور که از تاریخ اولین نمایش قابل استهلاک خواهد بود، در خلال ماه در اختیار موسسه قرار‌گیرد، ماده مزبور در محاسبه منظور نخواهد شد. در مورد کارخانجات، دوره بهره‌برداری آزمایشی جزء بهره‌برداری محسوب نمی‌گردد.

۴- هزینه‌های تأسیس از قبیل مخارج ثبت موسسه، حق مشاوره و نظایر آن و هزینه‌های زائد بر درآمد “‌دوره قبل از بهره‌برداری و دوره بهره برداری آزمایشی “جز در‌مواردی که ضمن جدول مقرر در ماده (۱۵۱) این قانون تصریح خواهد شد حداکثر تا مدت ده سال از تاریخ بهره‌برداری به طور مساوی قابل استهلاک‌است.

۵-در صورتی که بر اثر فروش مال قابل استهلاک یا مسلوب‌المنفعه شدن ماشین آلات زیانی متوجه موسسه گردد زیان حاصل معادل ارزش‌ مستهلک نشده دارایی منهای حاصل فروش (‌در صورت فروش) یک­جا قابل احتساب در حساب سود و زیان همان سال می‌باشد.

‌تبصره – در مورد محاسبه مالیات تهیه‌کنندگان فیلم‌های ایرانی که در ایران تهیه می‌شود قیمت تمام­شده فیلم در سال اول بهره‌برداری و در صورتی‌که درآمد فیلم تکافو نکند در سال بعد در محاسبه درآمد مشمول مالیات منظور خواهدشد.”