حساب حسابه

موضوعات حسابداری اقتصاد بورس اکسل مالیاتی علمی بهداشتی دین و زندگی و اطلاعات عمومی

حساب حسابه

موضوعات حسابداری اقتصاد بورس اکسل مالیاتی علمی بهداشتی دین و زندگی و اطلاعات عمومی

فرمول جدید متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و حداقل‌بگیران

در فرمول جدید برای سایر سطوح، ضریب حقوق در زمان بازنشستگی (که از تقسیم پایه حقوق با حداقل حقوق همان سال به دست می‌آید) منهای ضریب حقوق سال ۱۴۰۳، عدد به دست آمده ضربدر حداقل حقوق امسال (مبلغ ۷۱۶۶۱۸۴۰ ریال) ضربدر ۹۰ درصد ضربدر ۴۰ درصدِ عددی که بدست آوردید مبلغ متناسب سازی شما برای امسال است.

در خصوص حداقل بگیران به میزان ۱۰ درصد حداقل حقوق سال جاری (مبلغ ۷،۱۶۶،۱۸۴ ریال) به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه، پرداخت می‌شود.

انواع حساب‌ها برای شناخت بهتر ماهیت حساب های حسابداری

در علم حسابداری حساب‌ها از منظر انتقال پیدا کردن یا منتقل نشدن به دوره مالی بعدی، در دسته‌های مختلف قرار می‌گیرند. شناخت انواع حساب در حسابداری، به شناخت بهتر ماهیت حساب ها کمک می‌کند. به‌طورکلی، انواع حساب‌ها در حسابداری در سه دسته جای می‌گیرند که در ادامه آن‌ها را به‌طورکامل بررسی می‌کنیم:

حساب‌های موقت یا حساب‌های سود و زیانی

حسابهای موقت یا سود و زیانی، حساب‌هایی هستند که با پایان یافتن دوره مالی با یک حساب واسطه بسته شده و مانده آن‌ها به دوره مالی بعد انتقال نمی‌یابد. برخی از حساب‌های موقت باعث تغییر حساب سرمایه خواهند شد. حساب‌های مربوط به صورت سود و زیان جزو حساب‌های موقت هستند، زیرا مانده این حساب‌ها به حساب خلاصه سود و زیان که همان حساب واسطه هست بسته می‌شوند. ازجمله این حساب‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
درآمد/فروش
خرید
هزینه‌های مستقیم خرید
برگشت از فروش و تخفیفات
برگشت از خرید و تخفیفات
تخفیفات نقدی خرید و فروش

کلیه هزینه‌ها

مانده حساب خلاصه سود و زیان، سود یا زیان ویژه دوره مالی است که به حساب سود و زیان انباشته که یک حساب دائمی است انتقال می‌یابد. در نتیجه در پایان دوره مالی، مانده‌ای از این حساب‌ها وجود ندارد که به دوره مالی بعد منتقل شود. در نظر داشته باشید که ماهیت درامد در حسابداری بستانکار است. 

حساب‌های دائمی؛ انواع حساب‌های ترازنامه‌ای

حساب‌های دائمی یا ترازنامه‌ای همان‌طور که از نامشان پیداست، دائمی‌اند. به‌عبارتی مانده آن‌ها مربوط به یک دوره مالی نبوده و در پایان هر دوره مالی مانده آن‌ها به دوره مالی بعد انتقال می‌یابد. می‌توان گفت که کلیه حساب‌های موجود در ترازنامه، جزو حساب‌های دائمی محسوب می‌شوند. به همین دلیل بوده که نام دیگر آن‌ها، حساب ترازنامه‌ای است. ازجمله این حساب‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • حساب‌های موجودی نقد و بانک
  • حسابهای دریافتنی/پرداختنی
  • موجودی مواد و کالا
  • پیش دریافت‌ها
  • پیش پرداخت‌ها

در توضیح ماهیت حساب‌های دائم حسابداری، باید گفت ماهیت حساب های دریافتنی، ماهیت حساب خرید و ماهیت حساب بانک، از نوع ماهیت بدهکار و ماهیت حساب فروش و ماهیت پیش دریافت فروش هم از نوع بستانکار است.

حساب‌های مختلط؛ ترکیبی از حساب‌های دائمی و موقت

این حساب‌ها همان‌طور که از نامشان پیداست، مخلوطی از حساب‌های دائمی و موقت به شمار می‌روند. بدین ترتیب در پایان دوره مالی، با استفاده از تعدیلات، آن قسمت از مانده حساب که جزو حساب‌های موقتی است باید به‌عنوان درآمد/هزینه دوره شناسایی شود و به خلاصه سود و زیان بسته می‌شوند و الباقی که جزو حساب‌های دائمی است به ترازنامه پایان دوره انتقال می‌یابد.

پیش پرداخت‌های هزینه، پیش دریافت‌های درآمد نمونه‌ای از حساب‌های مختلط هستند. ماهیت پیش پرداخت و پیش دریافت به ترتیب بدهکار و بستانکار است.

معرفی ماهیت متداول‌ترین حساب ها در حسابداری

ماهیت های حسابداری براساس نوع حساب متفاوت هستند و شناخت کامل آن‌ها کار دشواری است. در ادامه قصد داریم چند مورد از متداول‌ترین انواع ماهیت حساب ها را به‌طورکامل معرفی کنیم و توضیح دهیم در کدام دسته از انواع ماهیت حساب ها در حسابداری قرار می‌گیرند.

ماهیت فروش در حسابداری

موسسات بازرگانی با فروش کالای خود درآمد کسب می‌کنند که درآمد حاصله در حساب فروش یا فروش کالا ثبت می‌شود. حساب فروش حسابی است که معادل قیمت فروش کالاهایی که در طول دوره مالی به‌طور‌نقد یا نسیه به فروش می‌رسند، بستانکار می‌شود. ماهیت فروش در حسابداری بستانکار بوده و با ثبت بستانکار افزایش و با ثبت بدهکار کاهش می‌یابد.

ماهیت پیش پرداخت در حسابداری

در مواردی ممکن است پیش از اینکه هزینه‌ای اتفاق بیفتد، وجه کل هزینه برای مدتی بعد به‌طور‌یکجا پرداخت شود؛ مثل پرداخت اجاره ۶ ماه آینده دفتر یا محل کار یا پرداخت حق بیمه یکساله ساختمان. در این موارد چون هنوز هزینه‌ای اتفاق نیفتاده است، مبلغ پرداختی را در حسابی تحت‌عنوان پیش‌پرداخت ثبت می‌کنیم.

در زمانی که هزینه اتفاق افتاد، یعنی مدت آن سپری شد، از این حساب خارج و به حساب هزینه سال منظور می‌شود؛ بنابراین ماهیت پیش پرداخت در حسابداری بدهکار است. توجه داشته باشید که مانده‌حساب پیش‌پرداخت جزو دارایی‌های جاری و یک حساب دائمی است.

ماهیت درامد در حسابداری

درآمد، حاصل فروش کالا یا خدمات به مشتریان است که باعث افزایش سرمایه می‌شود. باید بدانیم ماهیت درامد در حسابداری همیشه بستانکار است و با ثبت بستانکار افزایش می‌یابد.

ماهیت خرید در حسابداری

حساب خرید حسابی است که بهای کالاهای خریداری‌شده در یک دوره مالی اعم از خرید نقد یا نسیه در آن ثبت شده و در واقع با خرید کالا ثبت بدهکار می‌شود. ماهیت خرید در حسابداری، بدهکار است که با ثبت بدهکار افزایش و با ثبت بستانکار کاهش خواهد یافت.

ماهیت حساب دریافتنی در حسابداری

حساب‌های دریافتنی نشان‌دهنده مطالبات واحد تجاری از اشخاص و شرکت‌ها است. این حساب ممکن است از فروش کالا یا ارائه خدمات، پرداخت مساعده، پرداخت وام یا مواردی از این قبیل ایجاد شود. با‌توجه‌به اینکه حسابهای دریافتنی جزو دارایی‎های واحد اقتصادی هستند و دارایی‌ها نیز ماهیت بدهکار دارند، ماهیت حسابهای دریافتنی هم بدهکار خواهد بود.


ماهیت حساب ها در حسابداری

اطلاعات در صورت‌های مالی در فرم T شکل نوشته می‌شوند. برخی از این اطلاعات در سمت راست و برخی در سمت چپ قرار می‌گیرند. ماهیت حسابها در حسابداری، محل قرارگیری این اطلاعات در فرم‌های مالی را تعیین می‌کند.

به‌طور کلی اصلی ترین معادله حسابداری شامل بخش دارایی ها در سمت راست و بدهی ها و سرمایه در سمت چپ است:

دارایی = بدهی + سرمایه

برای تشخیص ماهیت حسابهای بدهکار و بستانکار می‌توان گفت، به حساب‌هایی که متعلق به سمت راست معادله حسابداری باشند، حساب با ماهیت بدهکار گفته می‌شود. ازجمله این موارد می‌توان به موجودی نقد و بانک، حساب‌های دریافتنی، موجودی کالا، دارایی‌های ثابت، هزینه‌ها و بهای تمام شده اشاره کرد. همچنین، به حساب‌هایی که متعلق به سمت چپ معادله حسابداری باشند، حساب با ماهیت بستانکار گفته می‌شود؛ ازجمله این نوع حساب‌ها می‌توان به حساب‌های پرداختنی، تسهیلات، سرمایه، درآمد و فروش اشاره کرد.

هر فعالیت موثر بر معادله اصلی حسابداری، ممکن است باعث افزایش یا کاهش این حساب‌ها شود. نحوه ثبت افزایش یا کاهش هر حساب نیز به ماهیت آن بستگی دارد. افزایش در حساب‌های با ماهیت بدهکار، در ستون بدهکار ثبت می‌شود و کاهش در حساب‌های با ماهیت بدهکار در ستون بستانکار ثبت می‌شود. به زبان ساده‌تر، افزایش هر دارایی، در سمت راست حساب آن (بدهکار) ثبت خواهد شد؛ کاهش هر دارایی نیز روی سمت چپ حساب (بستانکار) تاثیر دارد.

بااین‌حال، افزایش در حساب‌هایی با ماهیت بستانکار، در ستون بستانکار ثبت می‌شود و کاهش در حساب‌های با ماهیت بستانکار، در ستون بدهکار ثبت خواهند شد؛ بنابراین می‌توان گفت ماهیت حسابهای پرداختنی یا ماهیت حساب سرمایه، بستانکار یا در اصطلاح (بس) و ماهیت پیش پرداخت، بدهکار یا در اصطلاح (بد) است.

آشنایی با انواع ماهیت حسابها در حسابداری

در حسابداری ۴ نوع ماهیت وجود دارد که آشنایی با آن‌ها به حسابداران برای ثبت گزارش‌های مالی کمک بزرگی می‌کند. در ادامه هرکدام از انواع ماهیت های حسابداری را بررسی می‌کنیم:

ماهیت بدهکار در حسابداری (Debit)

در حسابداری و صورت‌های مالی، حساب‌‌های گیرنده ماهیت بدهکار دارند. حساب‌هایی با ماهیت بدهکار، شامل موارد زیر می‌شوند:

  • موجودی نقد و بانک
  • حساب‌های دریافتنی
  • موجودی کالا
  • دارایی‌های ثابت
  • هزینه‌ها
  • بهای تمام‌شده

در بخش قبل نیز اشاره کردیم که حساب‌هایی با ماهیت بدهکار در سمت راست معادله حسابداری قرار می‌گیرند. ماهیت هزینه ها در حسابداری، ماهیت حسابهای دریافتنی و سایر انواع حساب با ماهیت بدهکار، یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین انواع ماهیت حسابها در حسابداری به شمار می‌روند.

ماهیت بستانکار در حسابداری (Credit)

حساب‌هایی با ماهیت بستانکار در حسابداری، جزو دسته ارزش‌دهنده محسوب می‌شوند. ازجمله حساب‌هایی با ماهیت بستانکار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • حساب‌های پرداختنی
  • تسهیلات
  • سود انباشته
  • سرمایه
  • درآمد
  • فروش

در معادلات حسابداری دوطرفه، حساب‌هایی با ماهیت بستانکار در سمت چپ قرار می‌گیرند. این مورد نیز در انواع ماهیت ها در حسابداری، کاربرد بسیاری دارد و همه حسابداران باید به‌خوبی حساب‌هایی که در زیرمجموعه بستانکار قرار می‌گیرند را بشناسند.

ماهیت خنثی در حسابداری (بدون ماهیت)

حساب‌های خنثی، برخلاف حساب‌هایی با ماهیت بدهکار یا بستانکار، در صورت‌های مالی محاسبه نمی‌شوند و جایگاه مشخصی ندارند. حساب‌هایی با ماهیت خنثی ویژگی‌های زیر را دارند:

  • در هیچ طرف حساب مالی قرار نمی‌گیرند.
  • در گزارش‌ها و صورت‌های مالی ارائه نمی‌شوند.

از حساب‌هایی با ماهیت خنثی فقط برای توضیح و ارائه آمار در برخی از صورت‌های مالی استفاده می‌شود. همچنین، نحوه ثبت این نوع حساب‌ها در حساب‌های پرداختی یا دریافتی مشابه است.

ماهیت دوگانه (بدهکار – بستانکار)

برخی از حساب‌ها وجود دارند که در هر دو طرف معادله‌های حسابداری قرار می‌گیرند و مانده حساب آن‌ها ممکن است بدهکار یا بستانکار باشد. حساب‌هایی مانند حساب جاری شرکا در زیردسته حساب‌هایی با ماهیت دوگانه قرار می‌گیرند.


مهلت تسلیم اظهارنامه

تمدید مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی سال 1403 (برای عملکرد 1402)

روزهای پایانی تسلیم اظهارنامه مالیاتی، معمولا روزهای پراسترسی هستند؛ از سویی حجم زیادی از مودیانی که نتوانسته‌اند اظهارنامه خود را تکمیل و ارسال نمایند در تکاپوی تهیه و ارسال اظهارنامه هستند و از سوی دیگر بروز مشکلاتی نظیر قطعی برق و یا کندی نت، اضطراب ایجاد می‌کند. در چنین شرایطی تمدید مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی می‌تواند آرامشی نسبی ایجاد نماید.

آخرین مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی سال 1403 (عملکرد سال 1402)

با توجه به تغییرات اعمال شده در سامانه مایتکس و با هدف پیشگیری از متضرر شدن مودیان به دلیل کوتاهی مدت ارسال اظهارنامه مالیاتی، سازمان مالیاتی مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد 1402 اشخاص حقیقی را تا 15 مرداد ماه 1403 تمدید نمود. بر اساس اطلاعیه سازمان مالیاتی، آخرین مهلت اظهارنامه مالیاتی مشاغل (اشخاص حقیقی) برای عملکرد 1402، پایان روز دوشنبه 15 مرداد ماه 1403 بود.

خوب است بدانید:

بر اساس تبصره 1 ماده 177 ق.م.م هر گاه آخرین مهلت تسلیم گزارشات مالیاتی مصادف با تعطیل یا تعطیلات رسمی یا عمومی باشد، اولین روز بعد از تعطیلات مزبور، جزء مهلتهای قانونی جهت تسلیم گزارشات محسوب خواهد شد.

آخرین مهلت تسلیم اظهارنامه اشخاص حقوقی سال 1403 (عملکرد 1402)

آخرین مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد اشخاص حقوقی در سال 1403 برای عملکرد 1402، پایان روز یکشنبه 31 تیر ماه 1403 است.

بر این اساس تاکنون اخباری مبنی بر تمدید مهلت اظهارنامه شرکتها منتشر نشده است. در صورتی که مطابق قانون مهلتی جهت تمدید اظهارنامه اشخاص حقوقی در نظر گرفته شود، شما عزیزان را در همین صفحه آگاه خواهیم نمود.

آخرین مهلت ارسال اظهارنامه املاک سال 1403 (عملکرد 1402)

مطابق قوانین مالیاتی ایران آخرین مهلت ارسال اظهارنامه اجاره املاک، پایان روز یکشنبه 31 تیر ماه 1403 است.

مهمترین تغییرات قوانین مالیاتی 1403

  • افزایش نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده

در سال ۱۴۰۳، تغییرات قابل‌توجهی در نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده رخ داده است. طبق تبصره ۶ بند "ر"، به‌منظور تأمین منابع مالی لازم برای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان لشکری و کشوری و همچنین صندوق فولاد، نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده از ۹ درصد به ۱۰ درصد افزایش یافته است.

این افزایش، به‌عنوان سهم دولت در نظر گرفته شده و علاوه بر کمک به بازنشستگان، به تأمین بودجه برای نوسازی، بازسازی و تجهیز دانشگاه‌ها و مدارس، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و دیگر نیازهای توسعه‌ای کشور اختصاص می‌یابد. البته این افزایش نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده منجر به بالا رفتن قیمت کالاها و خدمات مشمول این مالیات خواهد شد.

  • کاهش نرخ گمرکی برخی کالاها

در سال ۱۴۰۳، کاهش قابل‌توجهی در نرخ حقوق گمرکی برای برخی کالاها اعمال شده است. طبق تبصره ۹ بند "الف" جزء ۱، نرخ حقوق گمرکی تمامی ماشین‌آلات و تجهیزات تولیدی به ۲ درصد کاهش یافت تا حمایت از تولیدکنندگان داخلی بهبود یابد.

همچنین، طبق تبصره ۹ بند "الف" جزء 2، حقوق گمرکی و مالیات بر ارزش‌افزوده کالاهای اساسی مانند دارو، مواد اولیه دارویی، نهاده‌های دامی و کشاورزی، ملزومات مصرفی پزشکی و شیر خشک اطفال به ۱ درصد کاهش یافته است. در مواردی که این نرخ کمتر از ۱ درصد باشد، همان مقدار کمتر حفظ می‌شود. این اقدام به‌منظور تسهیل واردات کالاهای اساسی و تجهیزات مورد نیاز تولیدکنندگان انجام شده است.

مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی

در سال ۱۴۰۳، بر اساس ماده ۸۴ قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، تبصره ۱۵ بند "ث"، سقف معافیت مالیاتی سالانه به یک میلیارد و چهارصد و چهل میلیون ریال (۱,۴۴۰,۰۰۰,۰۰۰) افزایش یافته است. این معافیت به این معناست که درآمدهای اشخاص حقیقی تا این سقف از پرداخت مالیات معاف هستند.

نرخ‌های مالیاتی برای درآمدهای بالاتر از این مقدار به‌صورت پلکانی افزایش می‌یابد:

  • برای درآمدهای بین یک میلیارد و چهارصد و چهل میلیون تا یک میلیارد و نهصد و هشتاد میلیون ریال، نرخ مالیات ۱۰٪ تعیین شده است.
  • برای درآمدهای بین یک میلیارد و نهصد و هشتاد میلیون تا سه میلیارد و دویست و چهل میلیون ریال، نرخ مالیات به ۱۵٪ افزایش می‌یابد.
  • برای درآمدهای بین سه میلیارد و دویست و چهل میلیون تا چهار میلیارد و هشتصد میلیون ریال، نرخ ۲۰٪ تعیین شده است.
  • برای درآمدهای بیش از چهار میلیارد و هشتصد میلیون ریال، نرخ مالیات ۳۰٪ خواهد بود.

این اصلاحات به‌گونه‌ای تنظیم شده‌اند که عدالت مالیاتی را ارتقا دهند و نظام مالیاتی را برای افراد با درآمدهای مختلف متناسب‌سازی کنند.

  • مالیات پایانه‌های فروشگاهی و مشمولین سامانه مودیان

در سال ۱۴۰۲، اصلاحات عمده‌ای در قوانین مالیاتی صورت گرفته که هدف اصلی آن یکپارچه‌سازی فرآیندها و ایجاد نظم در نظام مالیاتی بوده است. تمامی افراد حقیقی و حقوقی مشمول یا در اصطلاح، تمامی مشمولین صدور صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان مالیاتی  باید اطلاعات مرتبط با کالاها و فاکتورهای خود را از طریق این سامانه ارسال کرده و مالیات بر ارزش‌افزوده را نیز از همین طریق پرداخت کنند.

یکی از تسهیلات جدید این سامانه، پذیرش اظهارنامه‌های مالیاتی افراد دارای ریسک پایین به‌صورت ابرازی است که در صورت انجام دقیق تکالیف مالیاتی، بدون نیاز به بررسی‌های مالیاتی مورد پذیرش قرار خواهد گرفت.

از سوی دیگر، خودروهای سواری و وانت‌های دوکابین با پلاک شخصی که قیمت آن‌ها بیش از 3 میلیارد و پانصد میلیون تومان باشد، مشمول مالیات سالانه به نرخ ۱ درصد نسبت به مازاد آن خواهند بود. همچنین، زمین‌های فاقد اعیانی با کاربری مسکونی، اداری و تجاری، باغ‌ویلاهای مجاز و واحدهای مسکونی که ارزش آن‌ها بیش از ۳۵ میلیارد تومان است، به‌ازای مازاد آن، مشمول مالیات دو در هزار می‌شوند.

درآمد مشمول سالانه مستغلات اشخاص فاقد درآمد به مبلغ ۷۵ میلیون تومان، معاف از پرداخت مالیات خواهند بود.