صلح یکی از قرارداد ها پر کاربرد در قانون مدنی است که نسبت به باقی عقد ها دارای انعطاف بیشتری است. زیرا باقی عقود با در نظر نگرفتن مواردی ممکن است باعث شود توافق باطل شود اما در صلح، قانون به آن انعطاف داده و طرفین می توانند در آن تا حدودی آزادی عمل داشته باشند.
مصالح: کسی که مال خود را به دیگری به عنوان صلح می دهد
متصالح: کسی که مال را از مصالح قبول می کند.
مال الصلح: همان پولی یا مالی است که برای صلح کردن داده می شود
توجه به این نکته هم لازم است که صلح ممکن است مجانی باشد و یا اینکه مال گران قیمتی را در مقابل چیز ارزان قیمتی صلح کرد که به آن صلح محاباتی می گویند.
صلح نامه ملکی خرید و فروش املاک، صلح منافع یا اجاره ملک و… همه از انواع صلح ملکی هستند. در این موارد فرد، می تواند در مقابل این صلح پولی دریافت کند یا اینکه مجانی باشد.
باید دقت کرد که اگر ما اجاره منعقد کنیم باید برای آن تعیین مدت کنیم مثلا یک سال و … و اگر مدت نباشد عقد باطل می شود اما برای فرار از این امر می توان آن را در قالب صلح منعقد کرد و بدون مدت به عنوان صلح عمری منافع را به کسی بخشید.
۱. صلح عمری: در این قرارداد ما اگر چه مال را با کسی مثل فرزند خود انتقال می دهم اما استفاده از آن را تا پایان عمر خود یا کسی دیگر شرط می کنیم.
۲. صلح رقبی: برای این کار مانند حق انتفاع می توان گفت به این صورت است که فرد استفاده از مال خود را برای مدتی مثل ۶ ماه یا ۱ سال و… به کسی واگذار می کند که به آن صلح رقبی می گویند.
۳. صلح سکنی: اگر مال مورد صلح سکونت در مسکن باشد به آن سکنی می گویند که ممکن است به مدت عمر باشد یا مدت تعیین شده دیگری باشد.
عقد صلح طرفین را پایبند می کند و کسی حق ندارد آن را به هم بزند مگر آن که ضمن عقد پیش بینی شده باشد که من حق فسخ دارم در غیر این صورت قابل فسخ نخواهد بود.
مبایعه نامه، سند خرید و فروش بین طرفین است یعنی خریدار و فروشنده اما صلح نامه محتوا عقد صلح خواهد بود.
احکام خرید و فروش (بیع) از صلح متفاوت است اما در نتیجه می توان گفت اثر آن یکی خواهد بود در برخی موارد.