صندوقهای سرمایه گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام

مقدمه

این صندوق‌ها با توجه به تعریف صورت گرفته در قانون بازار اوراق بهادار مصوب مجلس شورای اسلامی در آذرماه 1384 و به عنوان جایگزین مناسبی برای سبدهای مشاع ایجاد گردیده‌اند. با ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سبدهای مشاع- که پیش از این توسط تعدادی از کارگزارانی که مجوز سبدگردانی از سازمان بورس و اوراق بهادار(سبا) دریافت نموده‌اند تشکیل شده‌بودند- به کار خود خاتمه دادند. صندوق‌ سرمایه‌گذاری مشترک در سهام (در اندازه کوچک) با الهام از متعارف‌ترین شکل از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سایر کشورها که ده‌ها سال از ایجاد آنها می‌گذرد طراحی گردیده است. برای مطلع شدن از چگونگی فعالیت و نظارت بر این صندوق‌ها لازم است که سرمایه‌گذاران با مطالعة دقیق اساسنامه و امیدنامة مربوطه با جزئیات آن آشنا شوند و با توجه به استراتژی‌ها و انتظارات خود از سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار در مورد خرید واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها تصمیم مناسبی اتخاذ نمایند. هدف از این یادداشت آشنایی هرچه بیشتر با ویژگی‌های «صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام» است به همین منظور در ادامه سعی گردیده است توضیحی اجمالی پیرامون موضوعات اصلی نحوة فعالیت و سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام به شرح ذیل ارائه گردد:

1- ویژگی‌ها و ماهیت سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها؛

2- ارکان صندوق‌ها؛

3- کارمزد ارکان و هزینه‌های صندوق؛

4- خالص ارزش دارایی؛

5- نحوة سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها.

1- ویژگی‌ها و ماهیت سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها

_{جایگزینی برای خرید سهام شرکت‌های بورسی}

شخصی که تعدادی از واحدهای سرمایه‌گذاری یکی از صندوق‌ها را در اختیار دارد در واقع مالک سهام چند شرکت است که صندوق از محل دارایی‌های خود به عنوان سبد سرمایه‌گذاری خریداری نموده است. بدین ترتیب سود یا زیان مالکان واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق، تحت تأثیر مستقیم نوسان قیمت مجموعة سهام موجود در سبد سرمایه‌گذاری صندوق است. با این تفاسیر از امتیازات سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها آن است که هر سرمایه‌گذار می‌تواند به جای تحلیل و بررسی چندین شرکت پذیرفته شده در بورس، با شناسایی و بررسی عملکرد یک صندوق سرمایه‌گذاری، مدیریت تشکیل سبد سرمایه‌گذاری خود را به مدیریت حرفه‌ای این صندوق‌ها واگذار نماید.

_{وجود مدیریت حرفه‌ای}

به کار بردن لفظ مدیریت حرفه‌ای شاید مسئولیت مدیران صندوق‌ها را به مراتب سنگین‌تر نماید ولی سرمایه‌گذاران آگاهند که منظور از مدیریت حرفه‌ای، مقایسة تخصص و توان مدیران با تجربه و آشنا با بازار سهام با سرمایه‌گذارانی است که تجربة کافی و یا زمان و امکانات مناسب تحلیل برای تشکیل سبد سرمایه‌گذاری به صورت مستقل را ندارند. برای بررسی وضعیت و عملکرد مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری قبل از هرچیز نیاز به شناسایی معیارهای مناسب مقایسه‌ای است. قطعاً قضاوت در مورد عملکرد یک صندوق بدون توجه به وضعیت عمومی بازار سهام نمی‌تواند معیار مناسب و منصفانه‌ای برای اتخاذ بهترین تصمیم به سرمایه‌گذار ارائه دهد. مدیریت حرفه‌ای صندوق‌های سرمایه‌گذاری به معنی کسب بازدهی قطعی نیست بلکه به معنی بهتر عمل کردن در مقایسه با سرمایه‌گذاران کم‌تجربه و غیرحرفه‌ای بازار سهام است. مناسب‌ترین معیار قضاوت برای بررسی میزان عملکرد صندوق‌‌ها، مقایسة بازدهی آن‌ها با یکدیگر در دوره‌های زمانی مختلف است. بدین‌ترتیب گاه در شرایط نامناسب و نزولی قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، داشتن واحدهای سرمایه‌گذاری یک صندوق که منجر به کاهش زیان در مقایسه با خرید سهام یک شرکت باشد نیز برای سرمایه‌گذار مطلوبیت خواهد داشت.

_{نقدشوندگی}

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های هر سرمایه‌گذاری، قابلیت تبدیل به وجه نقدشدن آن در زمانی است که سرمایه‌گذار به هر دلیل تصمیم به تغییر موضع سرمایه‌گذاری خود و خروج می‌گیرد. از آن‌جایی که مدیریت حرفه‌ای سرمایه‌گذاری ایجاب می‌کند صندوق‌های سرمایه‌گذاری همواره در یک مجموعه از سهام سرمایه‌گذاری می‌نمایند که این سرمایه‌گذاری متنوع منجر به کاهش ریسک زیان و نقدشوندگی بالای سرمایه‌گذاری خواهد شد. همچنین با توجه به ارکانی که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام پیش‌بینی شده است( و در بخش بعد به آن اشاره خواهد شد) سرمایه‌گذاران در هر زمان می‌توانند با توجه به خالص ارزش روز دارایی‌های موجود در صندوق و پس از کسر هزینه‌های مربوطه، تمام یا تعدادی از واحدهای سرمایه‌گذاری خود را به وجه نقد تبدیل نموده، اصطلاحاً ابطال نمایند. این ویژگی در مقابل شرایطی است که در زمان بسته‌بودن نماد معاملاتی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، سرمایه‌گذاران امکان خروج از سرمایه‌گذاری را تا زمان باز شدن نماد معاملاتی و وجود تقاضای خرید نخواهند داشت. بدین‌ترتیب وجود ضامن نقدشوندگی به مفهوم وجود خریدار همیشگی است که البته باید توجه داشت منظور از این ضمانت، ضمانت بازدهی یا اصلی سرمایه نخواهد بود بلکه ضمانتی برای خرید واحد سرمایه‌گذاری به قیمت ابطال و پس از کسر هزینه‌های ذکر شده در امیدنامه مربوطه می‌باشد.

_{صرفه‌جویی نسبت به مقیاس}

با توجه به اینکه صندوق‌های سرمایه‌گذاری از گردآوری پول‌های اندک تعداد زیادی سرمایه‌گذار تشکیل می‌شوند بنابراین امکان استفاده از مزایای یک مجموعة سرمایه‌گذاری بزرگ برای اجزای آن فراهم خواهد بود. طبیعی است که یک سرمایه‌گذار به تنهایی امکان پرداخت هزینه‌های مشاوره و یا استفاده از نرم‌افزارهای مختلف اطلاع‌رسانی و تحلیل‌گری را نخواهد داشت ولی با کنار هم قرار گرفتن سرمایه‌های اندک سرمایه‌گذاران خرد، امکان استفاده از مزایای این چنین فراهم خواهد شد. بدین‌ترتیب هر سرمایه‌گذار به عنوان عضو کوچکی از یک صندوق سرمایه‌گذاری می‌تواند با پرداخت بخشی از هزینه‌ها به نسبت مالکیت خود در صندوق از مزایای کامل هزینه‌های مورد نیاز برخوردار گردد.

_{انگیزة مدیریت صندوق سرمایه‌گذاری}

با توجه به ساختار طراحی شدة صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام و ارتباط مستقیم بین رشد ارزش دارایی‌های صندوق و منتفع شدن مدیر و سایر ارکان صندوق، قابل پیش‌بینی است که مدیر انگیزة کافی برای تشکیل بهترین ترکیب سبد سرمایه‌گذاری را داشته، تلاش نماید تا خالص ارزش دارایی‌های صندوق را به حداکثر ممکن رساند. نکتة قابل توجه و مکرر این‌که گفته‌ها همه زمینه‌ای برای توجیه تصمیم‌گیری یک فرد جهت سرمایه‌گذاری در یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک را فراهم می‌نماید ولی چیزی که مسلّم است به دلیل غیرقابل پیش‌بینی بودن آینده، سرمایه‌گذاران صرفاً موظفند شرایطی منطقی و موجه با توجه به انتظارات خود از سرمایه‌گذاری فراهم نمایند و حتی‌الامکان با برنامه‌ریزی صحیح مقدمات رسیدن به انتظارات را ایجاد نمایند. بدین‌ترتیب نتیجة‌ این برنامه‌ریزی که براساس تصمیمات حساب شده خواهد بود هرچند اگر مطابق با پیش‌بینی‌ها و انتظارات سرمایه‌گذار نباشد، به طور قطع بهتر از شرایطی خواهد بود که سرمایه‌گذار در یک بازار هدف کاملاً حرفه‌ای و تخصصی، بی‌حساب و بدون پیش‌بینی‌های لازم اقدام به سرمایه‌گذاری نماید.

2- ارکان صندوق‌ها

برای تشکیل و ادارة یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در سهام چندین رکن در اساسنامه پیش‌بینی گردیده است تا این ارکان شرایط اجرایی و نظارتی لازم جهت عملکرد مناسب صندوق‌های سرمایه‌گذاری را فراهم نمایند. ارکان مذکور به شرح ذیل تشریح می‌گردند:

مجمع صندوق

مجمع صندوق با حضور دارندگان حداقل نصف به علاوة یک واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز دارای حق رأی صندوق رسمیت می‌یابد. واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز آن بخش از سرمایة اولیه است که توسط مؤسسین تأمین می‌‌گردد و پس از پرداخت این مبلغ، مجوز عرضة‌ عمومی برای تأمین باقی‌ماندة سرمایة اولیه(به عنوان واحدهای سرمایه‌گذاری عادی) صادر خواهد شد. مجمع صندوق بالاترین رکن صندوق قلمداد می‌گردد و مهم‌ترین وظیفة آن انتخاب مدیر، متولی، ضامن و حسابرس و معرفی به سازمان بورس و اوراق بهادار(سبا) جهت تأیید است.

مدیر صندوق

رکن اجرایی صندوق و متخصص در بازار سرمایه است که لازم است مطابق اساسنامه گزارشات پیش‌بینی شده و اطلاعات قابل ارائه را تهیه و در اختیار متولی، حسابرس و سبا قرار دهد. همچنین با استفاده از تارنمای مربوط به صندوق سرمایه‌گذاری، اطلاعات ذکر شده در بخش اطلاع‌رسانی اساسنامه را جهت آگاهی عموم افشاء می‌نماید. مدیر صندوق یک یا چند نفر شخص حقیقی را به عنوان مدیر/ گروه مدیران سرمایه‌گذاری انتخاب می‌نماید که به نمایندگی مدیر تصمیمات مربوط به سرمایه‌گذاری و خرید و فروش سهام و اوراق بهادار را در چارچوب مقررات اعمال می‌نمایند. مشخصات مدیر سرمایه‌گذاری در اختیار سبا قرار گرفته، لازم است تا صلاحیت حرفه‌ای او نیز به تأیید سبا رسد.

متولی صندوق

رکن نظارتی صندوق محسوب گردیده و توسط مجمع صندوق انتخاب خواهد شد. (یادآوری: هویت متولی و سایر ارکان صندوق در امیدنامة مربوطه و در تارنمای هر صندوق افشاء می‌گردد). از وظایف مهم متولی پیشنهاد حسابرس به مجمع صندوق، تأیید حساب‌های بانکی افتتاح شده توسط مدیر برای صندوق و نظارت مستمر بر عملکرد مدیر و ضامن است. در واقع متولی به عنوان نماینده و وکیل سرمایه‌گذاران برای اقامة هرگونه دعوای کیفری علیه صندوق تعیین گردیده است.

ضامن

ضامن نیز توسط مجمع انتخاب شده، پس از تأیید سبا در امیدنامة صندوق برای عموم معرفی خواهد شد. منظور از ضمانت در ساختار صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام (در اندازة‌کوچک) فراهم نمودن نقدینگی کافی در شرایطی است که صندوق برای انجام پرداخت‌ها طبق اساسنامه و یا ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری متقاضیان به قیمت ابطال محاسبه شده وجه نقد کافی نداشته باشد. بنابراین وجود ضامن منجر‌ به فراهم نمودن یکی از امتیازات سرمایه‌گذاری در این‌گونه صندوق‌ها در مقایسه با سرمایه‌گذاری مستقیم در سهام شرکت‌ها خواهد شد چرا که با وجود ضامن نقدشوندگی دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری این اطمینان را خواهند داشت که هر زمان تصمیم به ابطال(فروش) واحد سرمایه‌گذاری خود بگیرند تقاضا برای آن طبق ضوابط و مقررات مربوطه وجود دارد.

حسابرس

رکن دیگر نظارتی است که از بین مؤسسات حسابرسی معتمد سبا و توسط متولی، جهت تأیید به مجمع صندوق معرفی می‌گردد. مدت مأموریت حسابرس توسط مجمع تعیین می‌گردد و حسابرس با قبولی سمت ارائه گردید وظایف و مسئولیت‌های محوله طبق اساسنامه را به عهده خواهد گرفت.

کارگزاران صندوق

مدیر صندوق برای انجام امور مربوط به معاملات سهام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار از خدمات کارگزارانی که قبلاً قبولی سمت دریافت شده از آن‌ها را برای سبا ارسال نموده است استفاده خواهد کرد. کارگزاران مذکور که دارای مجوز فعالیت از سبا هستند علاوه بر وظایف معمول، موظف به انجام وظایف محوله طبق اساسنامه نیز خواهند بود.

3- کارمزد ارکان و هزینه‌های صندوق

نحوة محاسبة کارمزد ارکان و هزینه‌های مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اساسنامه و امیدنامة آن پیش‌بینی می‌گردد و خارج از حیطة پیش‌بینی شده مجاز به تحمیل هزینه به سرمایه‌گذاران نخواهند بود. کارمزد و هزینه‌هایی که در طول دورة فعالیت صندوق محاسبه می‌گردد به صورت روزشمار از خالص ارزش روز دارایی‌های صندوق کسر گردیده و طبق مقررات و برحسب نوع، در زمان خود هزینه می‌گردد. مهم‌ترین هزینه‌های صندوق و نحوة محاسبة آن را می‌توان به شرح ذیل بیان نمود:

کارمزد ارکان

مهم‌ترین هزینة مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری کارمزدی است که ارکان اجرایی و نظارتی صندوق (مدیر، متولی و ضامن) به علت خدمات ارائه شده و ریسک متحمل شده بابت ضمانت نقدشوندگی دریافت می‌نمایند. روش محاسبة کارمزد ارکان مذکور، کارمزد دارایی محور است یعنی کارمزد هرکدام به صورت درصدی از خالص ارزش روز دارایی‌های صندوق که در امیدنامه مشخص گردیده است محاسبه شده، به صورت روزشمار از دارایی‌های صندوق کسر می‌گردد و هر سه ماه یک‌بار در صورت تأیید حساب‌ها به ارکان پرداخت می‌گردد. جهت اطلاع، مجموع کارمزد مدیر، متولی و ضامن در حال حاضر و در صندوق‌های فعال در بازار سرمایه 5% در امیدنامه تعیین گردیده است که وزن اصلی هزینه‌های تحمیلی به صندوق را به خود اختصاص می‌دهد. البته صندوق‌ها می‌توانند به صلاح‌دید مؤسسین و با توافق ارکان سقف کارمزدهای پرداختی را کاهش دهند تا مزیت رقابتی مناسبی برای جذب سرمایه‌گذاران فراهم نمایند.

هزینه‌های دوره‌ای

• هزینة حسابرس: مربوط به دستمزد خدماتی است که بابت یک سال مالی به حسابرس صندوق پرداخت می‌گردد. میزان این دستمزد توسط متولی به مجمع پیشنهاد می‌گردد و مبلغ تصویب شده در امیدنامة صندوق ذکر خواهد گردید.

• هزینة تأسیس و تسویه: هزینه‌هایی که قبل از دریافت مجوز فعالیت و شروع فعالیت صندوق پرداخت گردیده و یا هزینه‌‌هایی که جهت انجام امور مربوط به تسویه و پایان فعالیت صندوق در امیدنامه پیش‌بینی می‌گردد. این هزینه‌ها در طول دورة فعالیت صندوق مستهلک می‌گردند.

• هزینة مجامع و عضویت در کانون‌ها: سقف این هزینه‌ها نیز در امیدنامه پیش‌بینی گردیده است و مدیر مجاز نیست بیش از سقف تعیین شده هزینه نماید. هزینه‌های مذکور در صورت محقق شدن و پس از پرداخت برای ادامة دورة مربوط به هزینة صورت گرفتة مستهلک شده به صورت روزشمار از خالص ارزش دارایی‌های صندوق کسر می‌گردد.

• سایر هزینه‌ها: سایر هزینه‌هایی که در اساسنامه و امیدنامة صندوق پیش‌بینی می‌گردد و در صورت پرداخت، در محاسبات خالص ارزش روز دارایی‌های صندوق منظور می‌گردد.

تذکر: تمام هزینه‌های ذکر شده در بالا در مورد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام دارای مجوز فعالیت در بازار اوراق بهادار در حدود 6 درصد نسبت به خالص ارزش دارایی‌ها در سال خواهد بود.

هزینه‌های صدور و ابطال

در حالی که هزینه‌های کارمزد و دوره‌ای از محل دارایی‌های صندوق پرداخت می‌گردید و منجر به کاهش خالص ارزش دارایی‌های صندوق متناسب با هزینة روزانه می‌شد، برخی هزینه‌های دیگر مربوط به زمان و تعداد فرآیند صدور و ابطال سرمایه‌گذار می‌گردد. بنابراین چنین هزینه‌‌ای به طور مستقیم به سرمایه‌گذار تحمیل گردیده، سرمایه‌گذار با برنامه‌ریزی صحیح سرمایه‌گذاری خود می‌تواند این هزینه‌ها را به حداقل رساند. این هزینه‌ها با هدف افزایش دورة سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران صندوق صورت می‌گیرد چرا که لازمة نتیجه‌گیری از هر سرمایه‌گذاری صرف هزینه و برنامه‌ریزی مناسبی است که با گذشت زمان محقق می‌گردد و با ورود و خروج سریع سرمایه هزینه‌های مازادی به طور مستقیم و غیرمستقیم به صندوق تحمیل خواهد گردید که سعی گردیده است هزینه‌های مذکور منجر به کاهش خالص ارزش دارایی‌های صندوق( برای همة مالکان واحدهای سرمایه‌گذاری) نشود.

با این توضیحات در امیدنامة صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام یک بخش هزینة ثابت به مبلغ 20.000 ریال در نظر گرفته شده است که در زمان هر فرآیند صدور یا ابطال به هر گواهی سرمایه‌گذاری (بدون توجه به تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری) تعلق خواهد گرفت.

بخش دیگر جریمه تعجیل درخروج می‌باشد. این هزینه از سرمایه‌گذارانی که مدت سرمایه‌گذاری آن‌ها کمتر از 90 روز باشد به صورت پلکانی از 5% تا 1% نسبت به قیمت ابطال دریافت خواهد گردید بنابراین سرمایه‌گذارانی که حداقل 90 روز از زمان صدور واحدهای سرمایه‌گذاری آنها سپری شده باشد و جهت ابطال واحد سرمایه‌گذاری خود اقدام نمایند هزینة این بخش را پرداخت نخواهند کرد.

4- خالص ارزش دارایی

مهم‌ترین تفاوت ماهیت واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها با سهام یک شرکت، تعیین قیمت معاملاتی آن‌ها است. قیمت یک واحد سرمایه‌گذاری صندوق برخلاف قیمت سهام شرکت‌ها تحت تأثیر میزان عرضه و تقاضای آن قرار نمی‌گیرد. مبنای خرید و فروش واحدهای سرمایه‌گذاری که توسط شعب صندوق و تحت عنوان صدور یا ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد، خالص ارزش دارایی‌های موجود در صندوق در پایان هر روز است از آن‌جایی که صندوق‌های سرمایه‌گذاری فاقد دارایی فیزیکی بوده، سبد دارایی‌های آن متشکل از سهام و اوراق بهادار، اوراق مشارکت و یا وجه نقد است بنابراین خالص ارزش دارایی‌های آن در هر روز براساس ارزش روز دارایی‌های تشکیل‌دهندة صندوق قابل محاسبه است. مطابق با اساسنامه، مدیر موظف است خالص ارزش دارایی‌ هر واحد سرمایه‌گذاری را در پایان هر روز(ساعت 18) محاسبه و در تارنمای صندوق اعلام نماید. به همین منظور نرم‌افزارهایی طراحی گردیده است تا خطای محاسبات را کاهش داده، تمامی الزامات پیش‌بینی شده در اساسنامه و امیدنامة صندوق‌های سرمایه‌گذاری را اعمال نماید. در راستای اهداف اطلاع‌رسانی صندوق‌های سرمایه‌گذاری خالص ارزش دارایی‌های صدور، ابطال و آماری به شرح ذیل محاسبه می‌گردد:

الف- NAV صدور: خالص ارزش دارایی صدور( قیمت صدور) واحدهای سرمایه‌گذاری همواره اندکی بیش از خالص ارزش روز دارایی‌های صندوق است. علت این تفاوت آن است که با فرآیند صدور واحد سرمایه‌گذاری و جذب وجه نقد جدید برای صندوق مدیر باید اقدام به خرید سهامی نماید که لازمة مالکیت آن پرداخت کارمزد معاملات خرید است بنابراین به مقدار کمتر از وجه نقدی که صندوق دریافت نموده است به موجودی سهام آن افزوده می‌گردد.

ب – NAV ابطال: خالص ارزش دارایی ابطال( قیمت ابطال) واحدهای سرمایه‌گذاری در زمانی که یک سرمایه‌گذار قصد خروج از سرمایه‌گذاری را دارد مبنای پرداخت قرار می‌گیرد. در این زمان با فرض فروش دارایی‌های سبد سرمایه‌گذاری و پس از کسر هزینه‌های مربوط به معاملات، قیمت ابطال واحد سرمایه‌گذاری محاسبه می‌گردد. البته وجود شرایط ابطال صندوق‌های سرمایه‌گذاری در هر لحظه این اطمینان را برای سرمایه‌گذار فراهم می‌نماید که بدون توجه به میزان قابل معامله بودن سهام موجود در سبد سرمایه‌گذاری صندوق، پول خود را با کسر همان هزینه‌های معاملات متعارف دریافت نماید.

ج – NAV آماری: به دلیل وجود شرایط خاص در بازار بورس اوراق بهادار تهران از جمله پایین بودن عمق بازار، وجود حد نوسان قیمت و یا بسته بودن نماد معاملاتی سهام برای مدت طولانی، برخی از سهام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار از نقدشوندگی پایین برخوردار بوده، آخرین قیمت اعلام شده در تابلوی معاملاتی نمی‌تواند ارائه کنندة واقعیات موجود در این سهام باشد.

به همین منظور به مدیر این اختیار داده شده است که طبق دستورالعمل نحوة تعیین قیمت خرید و فروش اوراق بهادار صندوق‌های سرمایه‌گذاری بتواند در شرایط مشخص شده قیمت برخی سهام موجود در سبد سرمایه‌گذاری را تا حدودی تعدیل نماید. بدین‌ترتیب NAV محاسبه شده حاصل از تعدیل صورت گرفته مبنای تعیین قیمت صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری است. برای اینکه سرمایه‌گذاران از حدود تعدیل صورت گرفته آگاه باشند صندوق‌ها ملزم به ارائة NAV آماری در کنار NAV صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری در تارنمای خود شده‌اند. NAV آماری صرفاً یک مبنای مقایسه‌ای است و در آن آخرین قیمت بسته شدن سهام ( بدون اعمال تعدیل مدیر) منظور گردیده است. بنابراین در شرایطی که مدیر هیچ‌یک از قیمت‌های سهام موجود در سبد سرمایه‌گذاری خود را تعدیل نکرده باشد NAV آماری و ابطال اعداد واحدی را نمایش خواهند داد.

5- نحوة سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها

برای خرید واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها می‌توان به یکی از شعب معرفی شده در پیوست اساسنامة هر صندوق مراجعه کرده، فرم پذیره‌نویسی/ درخواست صدور واحد سرمایه‌گذاری را تکمیل نمود. بدین‌ترتیب مالکیت واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق در دو زمان ممکن است صورت گیرد. اول دورة پذیره‌نویسی اولیه و قبل از شروع فعالیت صندوق که هر واحد سرمایه‌گذاری به ارزش پایة 1.000.000 ریال فروخته خواهد شد. دوم، پس از موفقیت در جذب حداقل سرمایه در مرحلة پذیره‌نویسی و آغاز فعالیت صندوق سرمایه‌گذاری است. از آن پس صدور واحدهای سرمایه‌گذاری برای متقاضیان به قیمت صدور اعلام شده یک روز پس از تکمیل فرم درخواست مربوطه نزد شعب معرفی شده توسط مدیر در اساسنامه صورت خواهد گرفت.

کلیة دریافت‌ها و پرداخت‌های سرمایه‌گذاران با صندوق باید از طریق حساب ‌بانکی معرفی شده صورت گیرد و سرمایه‌گذاران باید فیش بانکی مربوطه را به همراه فرم تکمیل شده درخواست صدور واحد سرمایه‌گذاری به نمایندة شعبه تحویل داده، پرینت تکمیل شدة رسید پذیره‌نویسی/ درخواست صدور واحد سرمایه‌گذاری را حتماً از نمایندة شعبه دریافت نمایند تا در صورت لزوم جهت پیگیری صدور گواهی سرمایه‌گذاری قابل ارائه باشد. لازم به یادآوری است که حداقل سرمایه‌گذاری لازم در صندوق‌های سرمایه‌گذار حاضر، خرید 10 واحد سرمایه‌گذاری توسط هر سرمایه‌گذار و بیشترین مقدار مجاز برای هر سرمایه‌گذار خرید 5% حداکثر واحدهای سرمایه‌گذاری یک صندوق است.

برای خروج از سرمایه‌گذاری و اصطلاحاً ابطال واحد سرمایه‌گذاری نیز همانند مرحلة صدور، لازم است که سرمایه‌گذار با مراجعه به یکی از شعب معرفی شده توسط مدیر در اساسنامه، فرم مربوطه را از نمایندة شعبه دریافت نموده و با تکمیل این فرم تقاضای ابطال تمام یا تعدادی از واحدهای سرمایه‌گذاری خود را ارائه نماید. مبنای محاسبه، قیمت ابطال واحد سرمایه‌گذاری روز بعد از تاریخ درخواست ابطال خواهد بود و پس از کسر هزینه‌های مربوط به ابطال (که در بخش هزینه‌ها به تفصیل به آن اشاره شده است) حداکثر ظرف 7 روز کاری از تاریخ درخواست ابطال وجه مربوطه به حسابی که سرمایه‌گذاری معرفی نموده است واریز خواهد گردید. در صورتی که سرمایه‌گذار بخشی از واحدهای سرمایه‌گذاری خود را ابطال نماید برای بخش باقیماندة آن گواهی سرمایه‌گذاری جدیدی صادر خواهد شد که این صدور مشمول هزینة صدور گواهی نخواهد بود.