حساب حسابه

موضوعات حسابداری اقتصاد بورس اکسل مالیاتی علمی بهداشتی دین و زندگی و اطلاعات عمومی

حساب حسابه

موضوعات حسابداری اقتصاد بورس اکسل مالیاتی علمی بهداشتی دین و زندگی و اطلاعات عمومی

الزامات ابعادی ساختمان

در مبحث ۴ مقررات ملی ساختمان به تفصیل به کلیه محدودیت ها پرداخته شده است. در اینجا به تعدادی از ضوابط مهم می پردازیم. اندازه گیری نهایی باید در مرحله اتمام ساختمان انجام شود؛ اما باید در هر مرحله از اجرای ساختمان کنترل ابعاد انجام شود.

 پارکینگ:

یک پارکینگ: ۲٫۵ متر

دو پارکینگ: ۵ متر

۳ پارکینگ: ۷ متر

فضای مانُور پشت هر پارکینگ: ۵ متر

ارتفاع سقف پارکینگ: ۲٫۳ متر

حداقل ارتفاع ورودی برای ماشین:۱٫۸۰ متر

حداقل ارتفاع ورودی نفر رو: ۲٫۰۵ متر

دهانه ورودی رمپ یک طرفه: ۳ متر

دهانه ورودی رمپ دو طرفه: ۵ متر

عرض راه عبوری: ۶۰ سانتی متر

ابعاد راه پله و آسانسور:

مساحت زمین زیر ۲۰۰ متر و ۴ طبقه؛ راه پله: ۲ متر در ۴٫۶ متر- آسانسور: ۱٫۴ در ۱٫۶

مساحت سزمین بیشتر از ۲۰۰ متر؛ راه پله:۲٫۴ متر در ۴٫۸ متر- آسانسور: ۱٫۸ در ۲

ابعاد لابی: ۱٫۵ در ۱٫۵

تبصره:  در زمین های زیر ۲۰۰ متر که طبقات تک واحدی می باشند نیازی به اجرای لابی نیست.

حداقل عرض اتاق خواب: ۲٫۵ متر

پاسیو یا نور گیر:

پاسیویی که نور یک آشپزخانه را تامین می کند: ۶ متر(۳×۲) پاسیویی که نور یک اتاق خواب را تامین می کند: ۹ متر(۳×۳) پاسیویی که نور چند فضا را تامین می کند که فضاهای اصلی دو واحد مجزا رو به روی هم قرار نگیرند: ۱۲ متر( ۳×۴) پاسیویی که نور چند فضا را تامین می کند که فضاهای اصلی دو واحد مجزا رو به روی هم قرار میگیرند: ۱۸ متر(۳×۶) در یک واحد ساختمانی فضای پذیرایی و اتاق خواب فضای اصلی و  فضای آشپزخانه فضای فرعی محسوب می شود. در خیلی از اختلاف های ناچیز بین نقشه و اجرا، مثلاً درحدّ ِ ۵ سانتی متر معمولاً شهرداری تخفیف می دهد و نادیده می گیرد. مثل دهانه های پارکینگی یا ابعاد راه پله و… نیازی به گزارش ناظر هم نیست. اما موارد استثنایی هست که شهرداریحتی ۲ سانتی متر هم تخفیف نمی دهد و در صورتی که آن ابعاد دقیقاً اجرا نشده باشد کل مساحت آن فضا تخلفمحسوب شده و شامل جریمه می شود.یکی از آن موارد ملکی است که ابعاد آن ۱۰ در ۱۰ متر باشد.با احتساب سطح اشغال ۶۰ درصد + ۲ متر مساحت ۸۰ متر از آن زیر ساخت میرود و ابعاد ۲ در ۱۰ متر آن باید حیاط باشد.این دو متر باید دقیقاً نگه داشته شود و حتی ۱ سانتی متر هم کمتر نباشد. در غیر این صورت شهرداری کل این مساحت رابرای جریمه منظور می نماید. مساحتی که مشمول جریمه شهرداری میشود به این صورت محاسبه می شود:

۲۰ متر=۲*۱۰

با این فرض که ساختمان ۵ طبقه داشته باشد:

۱۰۰ متر=۱۰*۵

و فرض کنید برای هر متر شهرداری ۵۰۰ هزار تومان جریمه در نظر بگیرد:

۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰=۵۰۰٫۰۰۰*۱۰۰

پنجاه میلیون تومان به خاطر چند سانتی متر… و واقعاً سنگین است و پرداخت آن زور دارد. درواقع شهرداری فرض می کند اصلاً نور گیری از طریق حیاط تامین نشده است و  کل بنا ساخته شده و بین چند سانتی متر و چند متر تفاوتی قائل نمی شود. مشابه همین برای آسانسور نیز وجود دارد.

در ساختمان های پر واحد( بیش از ۱۰ واحد) ابعاد حداقلی آسانسور  ۲×۱٫۶ m است. در صورتی که از هر وجه حتی چند سانتی متر کاسته شود، شهرداری مقدار کاسته شده را جریمه نمی کند بلکه کل مساحت را جریمه می کند.

در یکی از پروژه ها شرایط مشابهی وجود داشت. یعنی ابعاد زمین ۱۰×۱۰ متر بود و ۲×۱۰ حیاط. مالک ساختمان را مطابق نقشه و سطح اشغال اجرا کرد. اما ۲۰ سانتی متر از عرض حیاط کاسته شد. یعنی به جای عرض ۲ متر عرض ۱۸۰ سانتی متر اجرا شده بود. علت این بود که مالک برای رعایت عرض گذر ۲۰ سانتی متر عقب نشینی کرده بود و برای جبران آن از سمت حیاط همین مقدار را پیشروی کرده بود. با وجود اینکه اضافه بر سطح اشغال ساخت انجام نشده بود ولی متحمل همان جریمه سنگین شد. همچنین پروانه مهندس ناظر نیز برای تاخیر در گزارش این مورد معلق گردید و دچار مشکل شد.

توجه داشته باشید که ابعادی که در نقشه معماری درج شده است ابعادِ تمام شده است. یعنی بعد از نازک کاری باید این ابعاد حاصل شود. بسیار پیش می آید که ابعاد در مرحله سفت کاری اندازه گیری می شود و صحیح است ولی بعد از نازک کاری ابعاد تمام شده کمتر از میزان مورد نیاز است. مخصوصا در دهانه های پارکینگی می بینیم که برای مثال فاصله بین دو ستون برای دوپارکینگ بدون نازک کاری به فرض ۴٫۵ متر تمام است. یا حتی کمی کمتر از ۴٫۵ متر است. با این شرایط اگر روی ستون سنگ کاری شود، مطمئناً یک پارکینگ حذف خواهد شد. زیرا از هر طرف ۵ سانتی متر برای ملات کشی و سنگ کاری کم می شود. در این شرایط ناظر باید گوشزد کند که به جای سنگ کاری به رنگ آمیزی ستون اکتفا کنند تا پارکینگ ها حذف نشود.


نمونه برآورد هزینه اسکلت بتنی یک ساختمان در سال 1401

محاسبه هزینه های اسکلت بتنی یک ساختمان با سقف تیرچه بلوک با ۴ طبقه روی پیلوت و هر طبقه ۱۲۰ مترمربع

محاسبه هزینه اسکلت بتنی یک ساختمان ۴ طبقه

ساختمان مورد نظر ۴ طبقه روی پیلوت دارد. به عبارت دیگر ساختمان ۵ سقف دارد و از آنجایی که مساحت هر طبقه ۱۲۰ متر مربع در نظر گرفته شده است کل زیربنای ساختمان برابر با ۶۰۰=۱۲۰*۵ مترمربع می باشد.

محاسبه مقدار میلگرد مصرفی

در ابتدا با بررسی میزان میلگرد مصرف شده برای این ساختمان خواهیم پرداخت. به طور متوسط برای هر مترمربع از ساختمان با اسکلت بتنی چه در فونداسیون و چه در سقف و ستون ها بین ۴۰ تا ۵۰ کیلوگرم میلگرد مصرف می شود. با در نظر گرفتن مقدار 50 کیلوگرم میلگرد برای هر مترمربع زیربنا، مقدار کل میلگرد مصرف شده برای ساختمان مذکور برابر با مقدار زیر خواهد بود.

کیلوگرم 30000 = 600 * 50

قیمت میلگرد

قیمت میلگرد در بازار با توجه به کارخانه تولیدکننده متغیر است اما در حال حاضر (۱۰ خرداد ۱۴۰۱) قیمت هر کیلوگرم میلگرد را به طور تقریبی می توان ۱۸ هزار تومان در نظر گرفت اما با در نظر گرفتن سایر هزینه ها مانند حمل و نقل و انبارداری و ... هر کیلوگرم میلگرد را ۲۰ هزار تومان در نظر می گیریم.

به این ترتیب هزینه کل میلگرد مصرف شده برای این ساختمان برابر با مقدار زیر است.

 تومان 600000000 =20000 * 300000

با توجه به محاسبات هزینه ی میلگرد ساختمان برابر با 600 میلیون تومان خواهد شد.

محاسبه مقدار بتن مصرف شده

دومین مصالح مهمی که در ساختمان با اسکلت بتنی مصرف می شود بتن است. در هر مترمربع ۰٫۴ متر مکعب بتن نیاز است. بدین ترتیب مقدار کل بتن مصرف شده در این ساختمان برابر با 240 مترمکعب می باشد.

مترمکعب 240 = 0.4 * 600  

قیمت هر مترمکعب بتن نیز با توجه به نوع بتن بین ۷۰۰ تا ۱ میلیون است که ما مقدار متوسط را حدود ۸۰۰ هزار تومان در نظر می گیریم.

هزینه کل بتن مصرف شده

تومان 192000000 = 800000 * 240

برای این ساختمان به ۱۹۲ میلیون تومان بتن نیاز است.

محاسبه تیرچه یونولیت آرماتور حرارتی ممان منفی و ادکا

محاسبه تیرچه

به طور تقریبی در هر مترمربع ساختمان ۱٫۵ متر طول تیرچه استفاده می شود. با این حساب طول تیرچه مورد نیاز ما برابر با 900 متر خواهد بود.

قیمت کل تیرچه

قیمت تیرچه بسته به دهانه متغیر و بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان است. اگر قیمت تیرچه را ۱30 هزار تومان در نظر بگیریم هزینه کل تیرچه ی استفاده شده در این ساختمان برابر با 117 میلیون تومان می شود.

محاسبه یونولیت

یونولیت هایی که معمولا در پروژه های ساختمانی استفاده می شود ۲ متر طول، ۲۵ سانتیمتر  ضخامت و۵۰ سانتیمتر عرض دارند.

در هر یک مترمربع ساختمان حدود ۰٫۶۸ یک یونولیت کامل با ابعاد ۲۰۰*۵۰*۲۵ استفاده می شود.

قیمت هر یونولیت نیز با توجه به وزن آن بین ۷۰ تا ۸۰ هزار تومن است. اگر وزن یونولیت را  ۱۴۰۰ گرم باشد حدود ۸۰ هزار تومان قیمت آن می شود.  

تعداد کل یونولیت ها

عدد یونولیت 408 = 0.68 * 600

قیمت کل یونولیت ها

تومان 32640000 = 80000 * 408

محاسبه آرماتورهای حرارتی، ممان منفی و ادکا

در هر یک متر مربع از ساختمان حدود ۳ تا ۴ کیلوگرم آرماتور حرارتی، ادکا و ممان منفی استفاده می شود.

مقدار وزن آرماتورهای حرارتی، ممان منفی و ادکا

اگر مقدار آرماتور حرارتی مصرف شده را ۴ کیلوگرم در نظر بگیریم در این صورت مقدار کل میلگرد حرارتی مصرف شده به صورت زیر به دست می آید:

کیلوگرم 24000 = 600 *‌4

قیمت کل آرماتورهای حرارتی

هر کیلوگرم آرماتور حرارتی نیز ۲۰ هزار تومان قیمت دارد. در این صورت هزینه کل آرماتورهای حرارتی استفاده شده برای ساختمان برابر با 48 میلیون تومان خواهد بود.

دستمزد آرماتور بند

آخرین موردی نیز که باید در محاسبات وارد شود دستمزد اجرای اسکلت بتنی با سقف تیرچه بلوک است. دستمزد آرماتور با توجه به نقشه و سختی اجرا متفاوت و بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان می باشد. تنها برای محاسبه ی دستمزد آرماتوربند، فونداسیون را نیز باید به صورت یک سقف اضافه کرد. بدین ترتیب مساحت کل آرماتور بندی برابر ۷۲۰ مترمربع خواهد بود. اگر هزینه آرماتور بندی را ۲۲۵ هزار تومان در نظر بگیرم. دستمزد کل آرماتور بند برابر با مقدار زیر خواهد بود:

تومان 162000000 = 225000 * 720

(۱۶۲ میلیون تومان)

جمع‌بندی قیمت کل اجرای اسکلت بتنی

با توجه به محاسبات انجام شده قیمت کل اجرای اسکلت بتنی را با جمع زدن کل هزنیه ها شامل هزینه میلگرد بتن، میلگردهای حرارتی، ادکا، ممان منفی، یونولیت و دستمزد آرماتوربند به دست می آوریم.

 تومان1151640000 = 162000000 + 48000000 + 32640000 + 117000000 + 192000000 + 600000000

(یک میلیارد و صد و پنجاه و یک میلیون و ششصد و چهل هزار تومان)

هر متر مربع ساختمان اسکلت بتنی

با تقسیم هزینه ها بر زیر بنای ساختمان (۶۰۰ مترمربع) می توان هزینه تقریبی هر مترمربع اسلکت بتنی با سقف تیرچه بلوک را به دست‌آورد.

 تومان 1919400 = 600 / 1151640000

با توجه به محاسبات هزینه تقریبی  اجرای هر مترمربع از اسکلت بتنی با سقف تیرچه بلوک بین یک میلیون و نهصد هزار تومان تا ۲ میلیون تومان به دست می آید.

کنترل حساب بانکی اشخاص

بانک مرکزی با استناد به تصمیم برای مبارزه با پولشویی نسبت ابلاغ به دستورالعمل الزامات اجرایی تعیین سطح فعالیت اشخاص حقیقی فاقد شغل و اشخاص حقوقی غیرفعال اقدام کرده است. بر این اساس از این پس هر فرد فاقد شغل اگر بیش از پانصد میلیون تومان گردش مالی در سال داشته باشد، ممکن است با مسدود شدن حسابش روبه‌رو شود.

سئوال مهم اینجاست که از نظر بانک مرکزی کدام افراد فاقد شغل محسوب می‌شوند؟ بخشنامه ابلاغی صراحت دارد که شخص حقیقی فاقد شغل به شخصی اطلاق می‌شود که اشتغال ندارد و وضعیت اطلاعات شغلی خود را تحت یکی از عناوین اظهار داشته است، بازنشسته، مستمری‎بگیر و بیکار.

در این میان منظور از بازنشسته کلیه اشخاص است که حقوق یا مستمری خود را از صندوق‌های بازنشستگی از جمله سازمان تامین اجتماعی ، صندوق بازنشستگی کشوری و ... دریافت می‌‎کنند. در این میان مستمری‌بگیر نیز کلیه اشخاص تحت‌‎پوشش نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد امام خمینی و یا سازمان بهریستی کشور که مستمری و یا کمک هزینه مخارج زندگی از نهاد مذکور دریافت می‌کنند را شامل می‌شود. بیکار نیز کلیه اشخاص حقیقی فاقد شغل که شامل مصادیق اشخاص بازنشسته و مستمری‌بگیر نیست را در برمی‌گیرد. دانش‌آموزان، دانشجویان، زنان خانه‌دار و اشخاصی که مقرری بیمه بیکاری دریافت می‎‌نمایند و نیز اشخاص حقیقی خارجی دارای اجازه اقامت معتبر که فاقد مجوز فعالیت در کشور هستند، در شمول اشخاص بیکار تلقی می‌شوند.

شخص حقوقی غیرفعال نیز شخصی است که به مدت ۵ سال بدون فعالیت اقتصادی بوده و از طریق پایگاه اطلاعات هویتی اشخاص ایرانی به عنوان غیرفعال مالیاتی به موسسات اعتباری معرفی می‌شود.

در این راستا حد مجاز فعالیت مورد انتظار بانکی برای افراد بازنشسته دو میلیارد تومان در سال، حد مجاز فعالیت بانکی مورد انتظار برای مستمری بگیر یک میلیارد تومان و برای بیکار و غیرفعال پانصد میلیون تومان در نظر گرفته شده است.

چه درآمدهایی از این مصوبه معافند؟
در این بخشنامه پیش‌بینی شده است در صورتی که سطح فعالیت مورد انتظار اشخاص حقیقی فاقد شغل به دلیل وجود درآمدهای غیرشغلی مستمر مانند دریافت اجاره از املاک یا سود دریافتی از سپرده‎های بانکی و ... بیش از حد مجاز سطح فعالیت مورد انتظار مذکور اعلام شده باشد، موسسه اعتباری در هر مورد باید پس از دریافت اسناد مثبته دال بر وجود درآمدهای غیرشغلی مستمر در همان سال شمسی و به نام شخص مزبور، مراتب را پس از تایید واحد رعایت قوانین و مقررات موسسه اعتباری به بانک مرکزی اعلام نماید.

پیش از این سقف تراکنش مالی سالانه هر فرد پنج میلیارد تومان بود که در سال ۱۳۹۵ مصوب گردید.

در صورت مشکوک بودن حساب چه مستنداتی باید ارائه شود؟
در صورت اعلام مشکوک بودن حساب دوازده مستند می‎تواند حساب فرد را از فهرست حساب‎های مشکوک خارج نماید.

سود بانکی، درآمد ناشی از بورس، گردش جساب بین بانکی خود فرد، گردش حساب ناشی از دریافت وام و تراکنش‌های مربوط به دریافت طلب یا پرداخت بدهی، تراکنش ناشی از دریافت و پرداخت دستمزد، اجاره یا سایر منابع درآمدی، گردش مالی ناشی از درآمد حاصل از کشاورزی، گردش مالی ناشی از ارث، وقف، و نذر و حبس، واریزی بابت هزینه‎های عمومی و روزمره زندگی، درآمدهایی که هنگام معامله مالیات آن پرداخت شود و درامدهای زیر ۱۵ میلیون تومان که مستندات آن در دسترس نباشد و برداشت‌های شخصی از حساب شرکتی مستند قابل اتکا تلقی می‌شوند .

چه کسانی زیر ذره‌‎بین می‌روند؟
بر اساس اعلام وزارت تعاون، کار ور فاه اجتماعی در خوشبینانه‎ترین شرایط شش میلیون نیروی کار ایرانی تحت پوشش بیمه قرار ندارند و در ادبیات رسمی این افراد بیکار تلقی می‎شوند. این بخشنامه‎ی بانک مرکزی حالا می‎تواند دردسر بزرگی برای این دسته از افراد ایجاد کند چرا که این افراد فاقد بیمه که در گروه بازنشستگان، مستمری بگیران وش اغلان نیستند، در صورت بیکار محسوب شدن، لازم است مداوم مستندات شغلی خود را برای بازماندن حساب‎هایشان، در صورت افزایش سقف نقل و انتقال از پانصد میلیون تومان به بانک و موسسات اعتباری ارائه کنند.

منظور از نقل و انتقلات کلیه عملیات واریزی و برداشتی است.
با توجه به تورم کنونی و هزینه بالایی که کالاها دارا هستند مبلغ پانصد میلیون تومان مبلغ چندان بزرگی نیست.

نحوه جدا کردن یارانه از سرپرست خانوار

مجرد ها می‌توانند یارانه خود را از اعضای خانواده جدا کنند؟

افراد مجرد نمی‌توانند یارانه خود را از خانواده جدا کنند مگر اینکه دو شرط زیر را داشته باشند:

مجردهایی که حداقل 35 ساله باشند. یعنی اگر کمتر از 35 سال داشته باشند امکان جداسازی یارانه برای آن ها وجود ندارد.

مجرد ها باید جدا از خانواده زندگی کنند.

مجرد ها باید این دو شرط یعنی حداقل سن 35 سال و جدا زندگی کردن از خانواده را با هم داشته باشند تا مشمول جداسازی یارانه قرار بگیرد. این مجردان می‌توانند با مراجعه به بخشداری و دریافت نامه اقدام به جداسازی یارانه خود از اعضای خانواده نمایند.

 

چگونه یارانه خود را بعد از ازدواج جدا کنیم؟

بسیاری از زوجین پس از ازدواج تصمیم به جداسازی یارانه خود از خانواده می‌گیرند. در این مرحله همسر می‌بایست به عنوان سرپرست خانوار با مدارک اصل شناسنامه، اصل کارت ملی، اصل شناسنامه و کارت ملی والدین خود و همسر و اصل و کپی و عقدنامه به یکی از شعب پلیس +10 مراجعه نموده و درخواست جدانمودن یارانه را بدهد.

به منظور ایجاد حساب جدید برای زوجین باید هر دو آن ها یارانه فعال داشته باشند. در واقع اگر یکی از زوجین در خانواده قبلی خود یارانه فعال نداشته باشد امکان جداسازی یارانه برای او وجود ندارد.

 

نحوه جدا کردن یارانه بعد از طلاق چگونه است؟

زوج هایی که از یکدیگر جدا شده اند، جهت انتقال یارانه بعد از طلاق باید با در دست داشتن مدارکی مثل شناسنامه، کارت ملی، سند طلاق و کپی تمام مدارک به دفاتر پلیس+ ۱۰ مراجعه کرده و تقاضای سرپرستی جدید برای دریافت یارانه کنند.  سپس فرد می‌بایست یک حساب یارانه ای جدا برای خود در یکی از بانک ها ایجاد نماید.

 

نحوه جدا کردن یارانه خانواده بد سرپرست چگونه است؟

اگر سرپرست خانوار مفقود شده باشد، مصرف کننده مواد مخدر باشد، زندانی باشد، خارج از ایران زندگی کند و یا  دارای بیماری روحی و روانی باشد در این صورت امکان تغییر سرپرست خانوار وجود دارد. در صورتی که پدر عدم صلاحیت سرپرستی خانواده را نداشته باشد، مادر یا فرزند ارشد خانواده در صورت داشتن سن قانونی به عنوان سرپرست معرفی می‌شوند.

افراد یک خانواده بدسرپرست به منظور جداسازی یارانه باید به مرکز پلیس +10 مراجعه نمایند. اما قبل از آن به منظور تغییر در کفالت و حضانت به مرکز فرمانداری استان محل زندگی خود مراجعه نموده و نامه رسمی از فرمانداری دریافت کنند.

نحوه جدا کردن یارانه بعد از فوت سرپرست خانوار چگونه است؟

با فوت سرپرست خانوار برای ادامه دریافت یارانه می‌بایست مادر با مدارکی مانند اصل شناسنامه و اصل کارت ملی، کپی مدارک شناسایی، کارت ملی سرپرست قبلی و گواهی فوت سرپرست خانوار به مرکز پلیس +10 مراجعه نمایند.

در نهایت یارانه یا به حساب مادر خانواده  و یا به حساب فرزند ارشدی که سرپرستی خانواده را به عهده دارد، واریز می‌شود.

یارانه

طرح هدف‌‌‌مندی یارانه‌‌‌ها یا طرح اصلاح یارانه‌‌‌ها با هدف بهبود توزیع درآمد در اواخر سال 1389 آغاز شد. دولت در همان سال این طرح را بزرگ‌ترین عمل جراحی برای اقتصاد کشور در نیم قرن اخیر اعلام کرد. همچنین دولت معتقد بود که اجرایی کردن این طرح یکی از مهم‌ترین اقدامات تاریخ اقتصادی ایران است. هدف از اجرای این طرح، جایگزینی یارانه‌‌‌های مواد غذایی، انرژی و کمک‌‌‌های اجتماعی هدفمند مطابق برنامه پنج‌ساله توسعه اقتصادی و حرکت به سمت قیمت‌های بازار آزاد در یک دوره 5ساله بود. واریز یارانه نقدی از آذرماه سال 1389 آغاز شد، از این زمان 45‌هزار و پانصدتومان به ازای هر نفر به حساب سرپرست خانوارها واریز شد. در آذرماه سال 1389 قیمت دلار در بازار آزاد حدودا 1070 تومان بود. این به آن معناست که در سال ابتدایی اجرایی شدن طرح هدفمند‌سازی یارانه‌‌‌ها، دریافتی هر فرد معادل 45 دلار بوده است. اما به مرور زمان و افزایش تورم، ارزش این مبلغ سال به سال کاهش یافت، تا این رقم در سال‌های اخیر به حدود 5/ 1 دلار برسد.

فاز دوم یارانه نقدی

از آذرماه سال 1398 دولت پس از افزایش قیمت بنزین، درآمد حاصل از افزایش قیمت را در قالب کمک‌‌‌های نقدی تحت عنوان یارانه معیشتی به مردم پرداخت کرد. این تصمیم برخلاف طرح هدفمندی یارانه‌‌‌ها بسیار ناگهانی بود. از آنجا که مبلغ یارانه نقدی پرداختی از سال 1389 تا سال 1398 تغییری نکرده و ارزش آن به صورت چشمگیری کاهش یافته بود، این بار صف مخالفان این اقدام بیشتر شد، زیرا اعتقاد بر آن بود که ارزش این یارانه معیشتی نیز به سرنوشت یارانه نقدی دچار خواهد شد. ارزش یارانه معیشتی در سال 1398، مبلغ 55 هزارتومان به ازای هر فرد بود. مبلغ این طرح بر مبنای بعد خانوار بود و از 55 هزار تومان تا سقف حداکثر 205 هزار تومان به ازای هر خانوار پرداخت می‌‌‌شد، در حالی که یارانه نقدی بر مبنای هر فرد پرداخت می‌‌‌شد. بر مبنای یارانه معیشتی، به خانوارهای تک‌نفره 55 هزار تومان، دونفره 103 هزار تومان، سه‌نفره 138 هزار تومان، چهارنفره 172‌ هزار تومان و پنج‌نفره 205 هزارتومان پرداخت می‌‌‌شد. بنابراین در سال 1398 یک فرد که مشمول دریافت یارانه معیشتی بود، درمجموع با یارانه نقدی، هر ماه حدودا مبلغ 100‌هزار تومان یارانه دریافت کرده که البته این رقم برای خانوارهای 4نفره کمتر بوده است.

سومین شارژ یارانه نقدی

حال پس از گذشت 11 سال از هدفمندی یارانه‌‌‌ها، مبلغ پرداختی به عنوان یارانه نقدی افزایش یافته است. پس از اعلام تغییر رویه پرداخت یارانه‌‌‌های نقدی در سال ‌جاری، 46‌هزار میلیارد تومان یارانه اردیبهشت و خرداد پرداخت شده است. افزایش مبلغ یارانه به این صورت است که بر اساس دهک‌‌‌بندی اعلام‌شده توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، خانوارها به 9 دهک تقسیم شدند که این دهک‌‌‌ها در دو گروه مبلغ یارانه جدید را دریافت‌‌‌ خواهند کرد. تا پیش از این تمام دهک‌‌‌های مشمول، مبلغ یکسانی یارانه دریافت می‌‌‌کردند، اما یارانه در سال 1401 برای دهک‌‌‌های اول تا سوم و دهک‌‌‌های چهارم تا نهم متفاوت است. سازمان هدفمند‌سازی یارانه‌‌‌ها اعلام کرده که براساس قانون بودجه سال 1401 و دستور رئیس‌جمهور، برای دهک‌‌‌های اول تا سوم یارانه 400هزارتومانی و برای دهک‌‌‌های چهارم تا نهم یارانه 300هزارتومانی به ازای هر نفر به حساب سرپرست خانوارها واریز شده است. هرچند این مبالغ در حال حاضر قابل‌برداشت نیست. به آن معنا که در حال حاضر مبالغ اعلام‌شده برای دو ماه به صورت نقدی به حساب سرپرستان آغاز شده، اما تا اعلام رسمی دولت در حساب مردم غیر‌قابل‌برداشت خواهد بود. براساس فهرست‌‌‌های اعلام‌شده جدید، مشمولان یارانه توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیش از 23 میلیون خانوار ایرانی است که 72 میلیون نفر ایرانی را شامل می‌شود. در حال حاضر نیز 23 میلیون و 680‌ هزار سرپرست خانوار، یارانه جدید را دریافت کرده‌‌‌اند.

مقایسه میزان افزایش یارانه اعلام‌شده با مجموع یارانه نقدی و یارانه معیشتی نشان می‌دهدکه میزان یارانه دریافتی خانوارها نسبت به قبل افزایش یافته است. بر این اساس، خانوارهای تک‌‌‌نفره اقشار متوسط جامعه پیش از این ماهانه مجموعا حدود 100 هزارتومان یارانه نقدی و یارانه معیشتی دریافت می‌‌‌کردند که با رقم پرداختی جدید، این دریافتی حدود 300 هزار تومان می‌شود. البته این مبلغ برای قشرهای متوسط است و برای دهک‌‌‌های اول تا سوم مبلغ 400‌ هزار تومان شده است. یارانه خانوارهای دونفره اقشار متوسط پیش از این در هر ماه حدودا 194 هزار تومان بوده است که هم‌اکنون به حدود 600‌ هزار تومان رسیده است. خانوارهای سه‌نفره با درآمد متوسط هم‌‌‌اکنون با افزایش 3/ 3 برابری، حدود 900 هزار تومان دریافت می‌کنند در حالی که این رقم  274 هزار تومان بود.

یکپارچه‌سازی یارانه‌‌‌ها و یارانه معیشتی

روز گذشته این سوال مطرح می‌‌‌شد که آیا یارانه جدید، به یارانه‌‌‌های قبلی اضافه شده، یا این‌که جایگزین یارانه‌‌‌های قبلی شده است. احسان خاندوزی وزیر اقتصاد نیز در این مورد توضیح داده است که واریزی جدید مجموع یارانه نقدی و معیشتی است و از این پس یارانه به صورت یکپارچه پرداخت خواهد شد و دیگر واریزی در چند مرحله صورت نمی‌گیرد. وزیر اقتصاد در مورد تعداد افراد مشمول دریافت یارانه نیز گفته است: «30‌ درصد جمعیت کشور یارانه 400هزارتومانی و 60‌ درصد دیگر یارانه 300‌هزارتومانی دریافت می‌کنند و نزدیک به 10‌درصد جزو طبقات برخوردار هستند و بی‌نیاز از حمایت دولت شناسایی شدند و در صف یارانه‌بگیران نیستند. پیش از این دو یارانه نقدی و معیشتی در دو مرحله واریز می‌‌‌شد. پس از تغییرات انجام‌شده این پرداخت‌‌‌ها یکپارچه می‌شود. توضیح دیگر آن است که از خرداد امسال تا پایان سال تمام پرداخت‌‌‌های یارانه‌ای و کمک معیشتی به صورت یکپارچه و با لحاظ یارانه‌‌‌های قبل است. خاندوزی گفته است: به جای واریز چندمرحله‌‌‌ای یارانه تصمیم گرفته شد که همه واریزها یکجا انجام شود و مبلغی که به خانوارها واریز شده در واقع مجموع یارانه 45‌هزار و 500تومانی و یارانه جدید است. بر این اساس است که با واریز انجام‌شده که برای دو ماه است، یارانه‌‌‌هایی که در دهم و بیستم هر ماه به حساب سرپرستان واریز می‌‌‌شد، از این تاریخ پرداخت نمی‌شود. البته این در مورد یارانه‌‌‌های نان، دارو و سوخت صدق نمی‌‌‌کند و این یارانه‌‌‌ها به صورت جدا پرداخت‌‌‌ خواهند شد. هرچند که یارانه مربوط به نان به نانوایی‌‌‌ها و یارانه مربوط به دارو به بیمه‌‌‌‌‌‌ها پرداخت می‌شود، اما مکانیزم پرداخت آن در حال حاضر مشخص نیست.

تکلیف جاماندگان چه می‌شود؟‌‌‌

روابط عمومی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، پیرو اصلاح نظام توزیع یارانه‌ها، اعلام کرد: هموطنانی که به هر دلیلی ابهام یا اعتراضی نسبت به یارانه اختصاص یافته دارند یا اینکه برای کسب اطلاعات بیشتر یا هرگونه پرسش به سامانه رسیدگی به درخواست یارانه‌‌‌ها  hemayat.mcls.gov.ir مراجعه و اعتراض خود را ثبت کنند یا با مرکز پاسخگویی تلفنی آن وزارتخانه به شماره ارتباطی 6369-021 تماس بگیرند.